Mijn kind wil niet zindelijk worden, wat kan ik doen?
Het is een grote stap in het leven van je kind: de overgang van luiers naar zelfstandig naar het toilet gaan. Maar wat nu als je kind geen interesse toont in het potje of de wc? Maak je geen zorgen; je bent niet de enige ouder die met deze uitdaging wordt geconfronteerd. In dit blog delen we onze beste tips met je, zodat je binnen no-time zonder luiertas de deur uit kunt!
“Zindelijk worden is een belangrijke mijlpaal, maar het heeft tijd, geduld en de juiste aanpak nodig.”
Waarom is mijn kind nog niet zindelijk?
Voordat je je zorgen begint te maken omdat je kind nog in de luiers zit, is het goed om je te realiseren dat elk kind uniek is en zich in zijn of haar eigen tempo ontwikkelt. De leeftijd waarop kinderen zindelijk worden, verschilt dan ook behoorlijk van kind tot kind. Als je kind er nog niet helemaal aan toe lijkt te zijn om zindelijk te worden, kan dat verschillende redenen hebben. We noemen er een paar:
Er fysiek klaar voor zijn
Zelfstandig naar de wc gaan is niet zomaar wat: daar gaat heel wat fysieke controle mee gepaard. Je kind moet bijvoorbeeld voldoende spiercontrole hebben om de blaas en darmen te kunnen beheersen.
Cognitieve ontwikkeling
Niet alleen het lichaam maar ook het hoofd van je kind wordt aan het werk gezet bij het zindelijk worden: je kind moet signalen van zijn of haar lichaam kunnen begrijpen en verwerken.
Er emotioneel klaar voor zijn
Niet elk kind is even gemotiveerd om een nieuwe vaardigheid te leren. Sommige kinderen zijn juist wat terughoudend of angstig om iets nieuws te leren, omdat het betekent dat ze op een bepaalde manier afscheid nemen van het bekende en vertrouwde. Als een kind zich onder druk gezet voelt, kan dit nog eens extra sterk meespelen.
Geduld en begrip
Iedereen die kinderen heeft of met kinderen werkt, weet: geduld is een schone zaak. Dat geldt zeker als het gaat om zindelijkheidstraining. Net als je denkt dat er schot in de zaak zit, doet je kind weer een stapje terug en heb jij het gevoel dat je nooit van de luiers af komt 😅. Hoe frustrerend het proces van zindelijk worden voor jou als ouder (of begeleider!) ook kan zijn: dwing je kind niet om op het potje of de wc te gaan, en straf je kind ook niet als het een ongelukje. Moedig je kind in plaats daarvan aan op een positieve manier. Wil het een keer niet lukken? Geen probleem, we proberen het de volgende keer gewoon opnieuw.
“Elke poging, hoe klein ook, is een stap in de juiste richting.”
Stap voor stap
Het proces van zindelijk worden is precies dat: een proces. Eentje met vallen en opstaan en vooral eentje met kleine stapjes. Hieronder geven we je een stappenplan om je kind te begeleiden bij het zindelijk worden, vanaf het introduceren van het potje tot het vieren van elk klein succesje.
First things first: het potje
Zorg voor een comfortabel potje waar je kind lekker op kan zitten. Extra leuk is het natuurlijk als je kind er helemaal blij van wordt, bijvoorbeeld als z’n vrienden van Paw Patrol op het potje staan. Dit betekent trouwens niet automatisch dat je een megaduur potje hoeft aan te schaffen: een basic model (samen met je kind) beplakken met stickers van z’n favo filmpje, boek of dier werkt net zo goed! Vertel je kind waar het potje voor is en zet het eerst op een ‘neutrale’ plek, bijvoorbeeld bij het speelhoekje van je kind.
Maak het leuk
Ga samen naar de bieb om een boekje over zindelijk worden uit te zoeken, of bekijk samen een filmpje waarin het zindelijk worden op een leuke en begrijpelijke manier wordt uitgelegd. Op YouTube vind je genoeg voorbeelden.
Geef het goede voorbeeld
Maak van het naar de wc gaan niet iets stiekems maar laat zien dat grote broers, zussen en ouders ook het toilet gebruiken. Even een poosje plassen met de deur open dus 😉.
Drie hoeraatjes voor positieve aandacht
Positieve aandacht werkt wonderen, vooral bij kleine kinderen. Elke potje-poging belonen met een mooie sticker bijvoorbeeld, kan net voor dat extra beetje motivatie zorgen dat je kind nodig heeft. Ook leuk: zoek de beloning niet in iets materialistisch zoals een cadeautje, maar beloof je kind om samen iets leuks te doen als de stickerkaart vol is. Samen naar de speeltuin, samen een taart bakken of een vriendje uitnodigen voor een speeldate.
“Een sticker voor elke geslaagde poging kan wonderen doen.”
Praktisch makes perfect
Je staat er meestal niet gelijk bij stil, maar toch: comfortabele en praktische kleding maakt een heleboel verschil. Weg dus met die onhandige rompers zodra je kind op het potje begint, maar luierbroekjes en onderbroeken zodat je kind zelf snel de boel naar beneden kan trekken. Op die manier wordt een plaspoging in ieder geval niet gedwarsboomd door kledingstruggles.
Routine, routine, routine
Last but not least: maak van het potje een vast onderdeel van je dagritme. Dat doen we op het kinderdagverblijf ook, en die voorspelbaarheid is voor kinderen erg fijn. Uiteraard pak je op elk moment dat je kind aangeeft op het potje te moeten, direct dat potje erbij, maar daarnaast is het goed om een paar vaste momenten te nemen waarop je kind sowieso even op het potje zit. Elke keer voordat je aan tafel gaat bijvoorbeeld, en voor of na het middagdutje. Op die manier wordt het potje of de wc een logisch onderdeel van de dag.
Samen praten en samen werken
En tenslotte nog een belangrijke sleutel tot een succesvolle zindelijkheidstraining van je kind: praat regelmatig met je kind over het zindelijk worden, hoe goed het gaat en wat nog lastig is. Maak er niet een issue van maar houd het luchtig en laagdrempelig. Vergeet ook niet om andere volwassenen die een rol spelen in de verzorging en/of opvoeding van je kind, in het zindelijk worden te betrekken. Opa’s, oma’s, het buurmeisje dat wel eens oppast, en natuurlijk de pedagogisch medewerkers van de kinderopvang: als iedereen weet dat je kind bezig is met zindelijk worden, kan iedereen er rekening mee houden en wordt de kans van slagen des te groter 💪.
Wat als het niet lukt?
Als je kind na een tijdje proberen, struikelen en weer opstaan nog steeds weerstand biedt tegen het potje en er niks van wil weten, neem dan een stapje terug. Even een pauze, en later opnieuw proberen. Zo doe we het bij Het Toddlers Huis ook: met een liefdevolle, geduldige aanpak en de juiste ondersteuning komt het uiteindelijk helemaal goed, echt 😉. Als je je nou toch zorgen gaat maken over het zindelijk worden of het idee hebt dat er bijvoorbeeld een fysieke reden is waarom het niet lukt, neem dan contact op met je huisarts of het consultatiebureau.