Je kind heeft een driftbui: wat zegt het?

Driftbuien bij baby’s (0-1 jaar)

Een stampvoetende, rond meppende en schreeuwende driftbui zul je bij baby’s tussen 0 en 1 jaar natuurlijk nog niet meemaken. Maar, iedereen die een jonge baby heeft verzorgd weet: ook baby’s kunnen flink driftig en overstuur raken. Voor zulke kleine baby’s is zo’n boze bui meestal een manier om te communiceren. Je baby kan zijn behoeften nog niet verwoorden en uit daarom zijn ongenoegen door flink te huilen of overstuur te raken. Een soort baby-driftbui dus. Die kan verschillende oorzaken hebben: 

Honger en vermoeidheid

Honger en vermoeidheid zijn de belangrijkste oorzaken voor een driftige baby. De geoefende luisteraar kan op zo’n moment aan het soort huiltje horen of het om honger of vermoeidheid gaat, want die huiltjes klinken anders. De Dunstan methode is een hele fijn tool om de verschillende soorten huiltjes te herkennen! 

Oncomfortabel gevoel

Een natte luier of ongemakkelijke kleding kan ook een reden zijn voor onrust. Een baby kan bijvoorbeeld geïrriteerd raken en huilen als de luier te lang nat blijft, of als hij het te koud heeft. Door veel naar je baby te kijken en contact te maken, leer je die kleine signaaltjes steeds beter herkennen en kun je het oncomfortabele gevoel sneller oplossen of soms zelfs voor zijn. 

Behoefte aan aandacht

Soms hebben baby’s gewoon behoefte aan wat extra knuffels of aandacht, en laten ze dat merken door middel van driftbuien. Bijvoorbeeld, een baby kan beginnen te huilen wanneer de ouder de kamer verlaat en stopt met huilen papa of mama weer in beeld is. 

Peuterpuberteit: driftbuien bij peuters (1-3 jaar)

In de peuterjaren gaat een kind op onderzoek uit: niet alleen naar de wereld maar vooral ook naar grenzen. Wie ben ik, wat doe ik hier, wat wordt er van mij verwachten en wat mag er allemaal wel (en niet)? Helemaal niet gek dus dat deze peuterjaren vaak gepaard zijn met flink wat driftbuien. “Ik ben twee en ik zeg nee”, die uitspraak kennen we niet voor niks allemaal 😉. Een aantal factoren spelen bij peuters mee: 

Frustratie

Als iets niet lukt of als ze iets niet mogen, kunnen peuters behoorlijk gefrustreerd raken. Iemand anders speelt met jou favoriete speelgoed, je bouwwerk valt om, je kunt net niet bij dat koekje dat op het aanrecht ligt of je bal rolt onder de bank. Frustratie alom! In een peuterbrein leidt zulke frustratie al gauw tot een driftbui, omdat het voor je peuter nog lastig is om in woorden te vertellen welke emoties er boven komen. Op onze kinderdagverblijven proberen we daarom kinderen te helpen in het benoemen van hun emoties, zodat ze leren dat ze hun woorden kunnen gebruiken om duidelijk te maken dat iets niet lukt of dat ze ergens hulp bij nodig hebben. 

Behoefte aan controle

Er is niets dat een peuter liever wil dan dingen zelf doen en zelf beslissen. Als je omgeving daar dan geen rekening mee houdt, is dat olie op het vuur. Papa die de deur opendoet terwijl jij dat zelf wilde doen? Driftbui. Mama die bepaalt dat jij je blauwe trui aan moet in plaats van je rode? Driftbui. De pedagogisch medewerker die een ander liedje inzet dan die jij wilde zingen? Driftbui. Wat in zo’n geval vaak helpt is om je peuter, binnen jouw grenzen, een bepaalde vrijheid te laten ervaren om zelf keuzes te maken. Papa deed de deur open, maar jij mag kiezen of je op je step of op je loopfiets naar de winkel wilt. Mama kiest je trui, maar jij mag zelf je sokken uit de la pakken. Tip van Flip: pick your battles en laat je kind zelfstandig keuzes maken over dingen die niet het einde van de wereld betekenen 😉. 

Overgangen

Overgangsmomenten in een dag, of dat nu thuis is of op de opvang, zijn nog lastig voor een peuter. Peuters storten zich vaak met hun hele ziel en zaligheid in hetgeen ze aan het doen zijn: of dat nu buitenspelen, bouwen, puzzelen of lezen is. Op zo’n moment is er niks frustrerender dan een ouder of PM’er die zegt: “We gaan nu opruimen, het is tijd om aan tafel te gaan!”. Een peuter zo ruw uit zijn spel rukken kan gemakkelijk tot een driftbui leiden. Voorspelbaarheid is dan ook het toverwoord: een peuter wil weten waar hij aan toe is. Op onze kinderdagverblijven gebruiken we daarom dagritmekaarten die elke dag laten zien hoe de dag eruit ziet, van fruit eten tot slapen en van lunch tot buitenspelen. 

Driftbuien in de kleutertijd (3-5 jaar)

Kleuters zijn al een stuk zelfstandiger en kunnen beter communiceren, maar dat betekent niet dat de driftbuien volledig verdwijnen. Bij kleuters spelen weer hele andere factoren een rol bij driftbuien: 

Moeilijkheden met delen

“Samen spelen, samen delen” zeggen we vaak, maar voor een kleuter is dat ongeveer de moeilijkste opdracht die er is. Bij kleuters zien we dan ook vaak driftbuien die te maken hebben met delen: speelgoed moeten delen met een ander kind bijvoorbeeld, of om de beurt op de schommel moeten. Het egocentrische brein van de kleuter zit hierbij nog een beetje ‘in de weg’ van de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Overweldigd raken

Er gebeurt veel in het leven van een kleuter. School, speelafspraakjes, buitenschoolse opvang, kinderfeestjes, zwemles en sport: wat een boel prikkels! Het kleuterbrein is nog niet goed in staat om al die prikkels te reguleren, met een driftbui als gevolg. Genoeg rustmomenten inbouwen gedurende de week kan helpen. Bovendien kun je met een kleuter al goed afspraken maken: bijvoorbeeld een geheim teken of codewoord waarmee je kind bij jou kan aangeven dat hij even behoefte heeft aan een knuffel van jou om tot rust te komen. 

Driftbuien bij oudere kinderen (5-12 jaar)

Oudere kinderen hebben een beter begrip van hun emoties, maar kunnen nog steeds moeite hebben met het uiten ervan. De factoren die meespelen bij driftbuien van oudere kinderen, komen dan ook vaak voort uit hun sociaal-emotionele ontwikkeling. 

Teleurstelling

Niet kunnen voldoen aan eigen verwachtingen of die van anderen kan frustrerend zijn voor oudere kinderen. Niet zo goed kunnen basketballen als je vriendje, niet de hoofdrol krijgen in de schoolmusical, niet uitgenodigd worden voor een kinderfeestje. De teleurstelling die daarbij hoort is een grote emotie, en die emotie kan een driftbui triggeren. Als ouder of, zoals in ons geval, PM’er op de buitenschoolse opvang, is het de kunst om de lat voor een kind niet te hoog te laten zijn en om een kind te leren dat teleurstelling onderdeel van het leven is. Fouten maken mag, iedereen is anders, en iedereen heeft zijn of haar eigen talenten. Die positieve benadering is bij Het Toddlers Huis zo belangrijk, dat het aan de basis staat van ons pedagogisch beleid. 

Behoefte aan autonomie

Hoe ouder een kind wordt, hoe meer behoefte het krijgt aan zelfstandigheid. Die drang naar autonomie kan soms botsen met de regels en structuren, zowel thuis als in de kinderopvang. Als een kind de indruk krijgt dat zijn stem niet telt, dat er beslissingen óver hem worden genomen in plaats van mét hem, kan de vlam soms flink in de pan slaan. Bij Het Toddlers Huis neemt het respect voor de autonomie van een kind dan ook een belangrijke plaats in. 

We zorgen ervoor dat kinderen zich betrokken voelen bij het reilen en zeilen op de BSO, bijvoorbeeld door een kinderraad en door de afspraken en rituelen op de BSO samen met de kinderen een plek te geven. 

Sociale conflicten

Ruzies met leeftijdsgenoten of broers en zussen kunnen ook leiden tot driftbuien bij oudere kinderen. Schoolgaande kinderen worden zich steeds meer bewust van hun plek in de wereld, met name die in hun ‘eigen’ wereld zoals het gezin, de vriendengroep of de klas. Het is best een uitdaging om te ontdekken wie jij bent in die wereld! In dat proces is het heel normaal dat een kind regelmatig botst met leeftijdgenoten, het is echt onderdeel van het ouder worden. Leren omgaan met verschillende sociale situaties, in verschillende groepssamenstellingen, helpt daar enorm bij. We zien dat op onze BSO’s dagelijks: kinderen maken op de buitenschoolse opvang kennis met nieuwe gezichten, kinderen van andere scholen, uit andere wijken en uit andere sociale milieus. Dat helpt hen om te ontdekken wie ze zijn en hoe ze zich tot anderen verhouden. De BSO is daarmee echt de wereld in het klein!  

Help, mijn kind heeft een driftbui 

Of je kind nu slechts heel zelden of juist dagelijks een driftbui heeft; het helpt enorm als ouders/verzorgers en kinderopvang een consistente aanpak hanteren. Daarom vinden we het bij Het Toddlers Huis heel belangrijk om korte lijntjes met jou als ouder te hebben. Praat met ons over waar je thuis tegenaan loopt, hoe jullie aanpak thuis is, en hoe het op het kinderdagverblijf of de buitenschoolse opvang gaat. Door samen op te trekken kunnen we als opvoedpartners je kind begeleiden bij die driftbuien, en helpen we tegelijkertijd elkaar ook. Want zo’n driftbui, pfoe dat is niet niks!